Ô nhiễm rác thải rắn là gì? hậu quả của rác thải rắn đối với môi trường hiện nay như thế nào? nó có thực sự nguy hiểm? cùng Tuấn Vũ tìm hiểu qua bài viết này nhé!!!

Khái niệm Ô nhiễm rác thải rắn là gì?

Chất thải là những vật và chất mà người dùng không còn muốn sử dụng và muốn loại bỏ, nhưng không có ý nghĩa đối với người này nhưng lại có lợi cho người khác. Chất thải hay còn gọi là chất thải trong cuộc sống, chất thải được hiểu là những chất không còn được sử dụng nữa cùng với những chất độc hại được thải ra trong quá trình đó.

Chất thải rắn là tất cả những nguyên vật liệu được tạo ra trong quá trình sinh hoạt, sản xuất. Chúng cũng là một loại chất thải, nhưng đặc tính là không tan trong nước sinh hoạt, nước nước nguồn, vật liệu hạt nhân đặc biệt, vật liệu phụ theo quy định của nhà nước

ô nhiễm rác thải rắn

Phân loại rác thải rắn

Chất thải rắn sinh hoạt:

  • Chất thải từ hộ gia đình: Chất thải thực phẩm là chất thải rắn có chứa chất hữu cơ dễ phân hủy hoặc phân hủy nhanh chóng, đặc biệt là ở vùng khí hậu nóng ẩm, được loại bỏ từ quá trình chế biến, tiếp thị, bán và tiêu dùng thực phẩm.
  • Chất thải khác là chất thải rắn không bị phân hủy, nhưng có thể tạo ra bụi do cặn cháy (như tro, tro than,…) được thải ra từ ống khói hoặc bếp lò và lò nướng; đồ gia dụng đã qua sử dụng bằng các vật liệu khác nhau
  • Chất thải từ các tổ chức hoặc dịch vụ công cộng là chất thải rắn không nguy hại khác hoặc ít có thể phân hủy được, ví dụ: Giấy thải và các sản phẩm từ giấy, nhựa, chai thủy tinh, kim loại, gốm sứ, chất bẩn, cát, sỏi, bụi,… được thu gom từ các khu vực công cộng (như bãi biển, công viên, sân chơi), điểm dịch vụ, văn phòng, trường học,… hoặc đường phố.

Chất thải xây dựng

  • Loại rác được thải ra do phá dỡ, cải tạo các hạng mục/công trình xây dựng cũ, hoặc từ quá trình xây dựng các hạng mục/công trình mới (nhà, cầu cống, đường giao thông …), như vôi vữa, gạch ngói vỡ, bê tông, ống dẫn nước bằng sành sứ, tấm lợp, thạch cao … và các vật liệu khác.

Chất thải công nghiệp

Là chất thải được tạo ra từ hoạt động công nghiệp, bao gồm bất kỳ vật liệu nào trở nên vô dụng trong quá trình sản xuất tại các nhà máy, công nghiệp, luyện kim và hoạt động khai thác, gồm:

  • Chất thải rắn nguy hại: bao gồm khí thải độc hại, hóa chất ở thể lỏng, gây ngộ độc, dễ bắt lửa, ăn mòn, phản ứng hoặc phóng xạ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người và nhiều vật chất dễ bị ăn mòn khác.
  • Chất thải rắn như kim loại và thép cũ rỉ sét sẽ ít hoặc không gây ra thiệt hại nhưng phải được xử lý, làm sạch hoặc tái chế cẩn thận.

Chất thải y tế

Là vật chất ở thể rắn, lỏng và khí được thải ra từ các cơ sở y tế, bao gồm:

  • Chất thải y tế nguy hại: là chất thải y tế chứa yếu tố nguy hại cho sức khỏe con người và môi trường như dễ lây nhiễm bệnh, gây ngộ độc, phóng xạ, dễ cháy, dễ nổ, dễ ăn mòn hoặc có đặc tính nguy hại khác nếu những chất thải này không được tiêu hủy an toàn.
  • Chất thải thông thường.

Trong đó, chất thải sinh hoạt chiếm tỉ lệ cao nhất. Cho nên, việc phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn là vấn đề cần thiết và thiết thực nhất để góp phần bảo vệ môi trường.

Tác động của rác thải rắn đối với môi trường

Tác động của rác thải rắn đối với môi trường nước

Chất thải rắn không được thu gom hoặc thải ra kênh, sông, hồ, ao gây ô nhiễm môi trường nước, cản trở lưu thông nước và giảm diện tích tiếp xúc của nước với không khí, dẫn đến giảm DO trong nước. Chất thải rắn hữu cơ bị phân hủy trong nước, gây mùi, làm phú dưỡng nguồn nước và suy thoái các sinh vật thủy sinh ở vùng nước mặt. Chất thải rắn phân hủy và các chất bẩn khác làm thay đổi màu sắc của nước. Nước chuyển sang màu đen, có mùi hôi khó chịu.

Các bãi chôn lấp được thiết kế phù hợp thường có hệ thống ống, kênh thu gom nước thải và bể chứa để xử lý trước khi thải ra môi trường. Tuy nhiên, hầu hết các bãi chôn lấp hiện nay không được xây dựng với các kỹ thuật xử lý thích hợp và quá tải. Nước thấm từ các bãi rác thải thẳng ra ao hồ gây ô nhiễm. Sự hiện diện của các bãi rác tự phát ngoài trời cũng là một nguồn quan trọng gây ô nhiễm nguồn nước.

Tại các bãi chôn lấp chất thải rắn, nước rỉ rác có chứa hàm lượng cao các chất (chất) hữu cơ ô nhiễm: do có lẫn phân gia súc, bã thức ăn trong chất thải …; Chất thải độc hại: từ bao bì phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, mỹ phẩm).
Nếu không được thu gom và xử lý, nó sẽ xâm nhập vào nguồn nước ngầm và gây ô nhiễm nguồn nước nghiêm trọng.

Vấn đề ô nhiễm amoni trong nước ngầm cũng là hệ quả của việc xả nước rỉ rác, xả thải bừa bãi. Rác thải ngoài trời không được áp dụng các biện pháp xử lý nghiêm ngặt.

chất thải rắn ô nhiễm đối với nguồn nước

Tác động của rác thải rắn đối với môi trường không khí

Chất thải rắn, đặc biệt là chất thải rắn sinh hoạt, là thành phần hữu cơ chiếm nhiều nhất, dưới tác động của nhiệt độ, độ ẩm và vi sinh vật, chất thải rắn hữu cơ bị phân hủy và sinh ra các loại khí (CH4 – 63,8%, CO2 – 33,6% và một số khí khác). Trong đó, CH4 và CO2 chủ yếu đến từ các bãi rác chôn lấp tập trung (chiếm 3 đến 19%), đặc biệt là các bãi chôn lấp ngoài trời và các bãi chôn lấp.

Lượng khí tạo ra từ các bãi rác bị ảnh hưởng đáng kể bởi nhiệt độ không khí và sự thay đổi theo mùa. Lượng khí toả ra tăng khi nhiệt độ tăng, mùa hè lượng khí toả ra nhiều hơn mùa đông. Đối với bãi chôn lấp, ước tính có 30% lượng khí sinh ra do quá trình phân hủy rác có thể thoát lên bề mặt mà không bị ảnh hưởng gì.

Khi vận chuyển và lưu giữ, chất thải rắn sẽ sinh ra mùi hôi do sự phân hủy các chất hữu cơ, gây ô nhiễm môi trường không khí. Phân hủy chất hữu cơ trong chất thải rắn: amoni có mùi hăng, phân có mùi thối, hydrosunfua do mùi trứng thối, lưu huỳnh hữu cơ là do mùi thối của bắp cải, mùi mecaptan nồng, mùi amin của cá thối, diamine của thịt thối, mùi Cl2 nồng nặc, mùi phenol đặc trưng của ốc.

Ngoài việc chôn lấp chất thải rắn, việc xử lý chất thải rắn thông qua tiêu hủy cũng góp phần đáng kể vào ô nhiễm không khí. Việc đốt chất thải tạo ra khói, tro và mùi khó chịu. Chất thải rắn có thể chứa clo, flo, lưu huỳnh và các hợp chất chứa nitơ, khi đốt sẽ thải ra nhiều khí độc hại hoặc có tác dụng ăn mòn.

Mặt khác, nhiệt độ trong lò đốt không đủ cao và hệ thống quản lý khí thải không đảm bảo dẫn đến chất thải rắn không được tiêu hủy hoàn toàn, tạo ra khí CO dễ bay hơi, oxit nitơ, dioxin và furan rất độc hại cho sức khỏe con người.

Một số kim loại nặng và các hợp chất chứa kim loại (như thủy ngân, chì) cũng có thể bốc hơi sau khi tro thải ra môi trường. Tuy nhiên, ô nhiễm tro thường là nguyên nhân gây ra những phàn nàn của công chúng vì có thể dễ dàng nhìn thấy bằng mắt thường, nhưng chất gây ô nhiễm nguy hiểm hơn nhiều là các hợp chất (như kim loại nặng, dioxin và furan) bám vào bề mặt của các hạt bụi và phát tán trong không khí.

tác hại chất thải rắn đối với môi trường

Ô nhiễm môi trường đất do rác thải rắn

Chất thải rắn có thể tích tụ dưới lòng đất trong thời gian dài, tạo ra những nguy cơ tiềm ẩn đối với môi trường. Các mảnh vụn xây dựng như gạch, ngói, thủy tinh, ống nhựa, dây cáp, bê tông… trên mặt đất rất khó tháo dỡ. Chất thải kim loại, đặc biệt là kim loại nặng như chì, kẽm, đồng, niken, cadimi … thường được tìm thấy ở các khu vực khai thác mỏ và khu công nghiệp.

Các kim loại này tích tụ trong đất và xâm nhập vào cơ thể qua các chuỗi thức ăn và nước uống, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Các chất thải có thể gây ô nhiễm đất ở mức độ cao là chất tẩy rửa, phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc nhuộm, sơn, công nghiệp thuộc da, công nghiệp sản xuất hóa chất…

Tại các bãi rác, bãi chôn lấp chất thải rắn không hợp vệ sinh, không có hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn, các hóa chất và vi sinh vật từ chất thải rắn dễ dàng xâm nhập và làm ô nhiễm đất.

Các chất thải rắn nguy hại chưa nhiều độc tố như hóa chất, kim loại nặng, phóng xạ … nếu không được xử lý hợp lý, chôn lấp đơn giản như rác thải thông thường thì nguy cơ gây ô nhiễm môi trường đất là rất cao.

Trong khai thác, chế biến / cô đặc quặng tạo ra chất thải ở dạng quặng đuôi, có chứa kim loại và các hợp chất gây ô nhiễm khác. Một số mỏ vẫn đổ chất thải trực tiếp xuống đất, tác động xấu đến đất.

ô nhiễm chất thải rắn đối với môi tường đất

Cách hạn chế rác thải rắn

Để giảm thiểu tác động của chất thải rắn, mọi người cần thu gom, phân loại và xử lý chất thải đúng cách. Tránh tình trạng vứt rác thải bừa bãi ra môi trường làm ảnh hưởng đến cảnh quan và gây hại cho sức khỏe. Sức khỏe và môi trường bảo vệ sức khỏe của bạn và của gia đình bạn. Nhất là khi chất thải rắn làm ô nhiễm nghiêm trọng nguồn nước sinh hoạt cần phải có hệ thống xử lý nước thải của rác thải rắn hợp lý.

Liện hệ ngay chúng tôi nếu bạn đang cần tư vấn và xây dựng hệ thống xử lý nước thải qua Hotline: 098 910 71 43 hoặc Gmail: congtytuanvu68@gmail.com để được tư vấn kỹ hơn về xử lý nước thải nhé!